Zespół pałacowo-parkowy Radziwiłłów w Białej Podlaskiej
Zespół zamkowy Radziwiłłów - obiekt zabytkowy w Białej Podlaskiej, obejmujący pozostałości dawnego zamku zbudowanego na planie gwiazdy pięcioramiennej z pięcioma bastionami otoczonymi fosą i wałem ziemnym. Zespół przylega do ulic Warszawskiej oraz Zamkowej, od zachodu graniczy z zabudową miejską, a od południa z doliną rzeki Krzny. Jest położony w pobliżu centrum miasta. Budowę zespołu rozpoczął Aleksander Ludwik Radziwiłł, kontynuowali ją jego następcy. Na początku XVIII wieku uzyskał on swój ostateczny architektoniczny wygląd. Wybudowany w jego obrębie (dziś już nieistniejący) pałac w XVII wieku, stanowił wzór dla innych tego typu obiektów w Polsce. Zachowane fortyfikacje ziemne stanowią rzadki przykład umocnień "szkoły staroholenderskiej". Poza fortyfikacjami zachowały się również:
Brama wjazdowa - zbudowana w 4. ćw. XVII w. z fasadą komponowaną na wzór łuku triumfalnego, osłaniającą prostokątne wnętrze. Kolumnową fasadę zdobią liczne elementy dekoracyjne, jak: popiersia, panoplia, płaskorzeźby.
Wieża wjazdowa (zwana wartowniczą) - wybudowana została w 1. połowie XVII w., połączona ćwierkolistną szyją bramną z bramą wjazdową. Zwieńczona wydatnym barokowym hełmem, stanowi dominujący element wysokościowy w panoramie miasta. Posiada sześć kondygnacji, obecnie siedziba Muzeum Południowego Podlasia.
Trzy oficyny - wybudowane przed 1709 r. flankują dawny dziedziniec paradny, zamieniony w XIX wieku na park miejski. W pierwszej, mieści się Miejska Biblioteka Publiczna, w drugiej Szkoła Muzyczna, Biblioteka "Barwna" zaś w trzeciej - Narodowy Fundusz Zdrowia, Bialskie Centrum Kultury, Bialskopodlaska Izba Gospodarcza, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna oraz Ośrodek Francuski Deux-Serves - Biała Podlaska.
Wieżyczka wschodnia - z 1. połowy XVII w., barokowa, wolnostojąca w głębi parku, dwukondygnacyjna, przykryta wewnątrz kopułą z dachem namiotowym. Podczas renowacji odkryte sgraffitowe ozdoby.
Kaplica zamkowa pw. św. Jozafata - z ok. 1620 r., ze sklepieniem kolebkowym i dwuspadowym dachem. Spoczywały w niej relikwie św. Jozafata.
źródło: Wikipedia.pl
Zamek w Białej Podlaskiej na starych zdjęciach, rycinach i pocztówkach:
Ruiny zamku obronnego książąt Radziwiłłów w Biały [!] na Podlasiu (1850-1862), Cegliński Julian; Źródło: Polona.pl
Biała Podlaska - wjazd do zamku (1930); Źródło: Polona.pl
Biała Podlaska - Brama Radziwiłłowska (od 1905); Źródło: Polona.pl
Biała Podlaska - wjazd do zamku (1920-1939); Źródło: Polona.pl
Współrzędne: 52.043333,23.167778
tagi: biała podlaska biala radziwiłłów
