Pałac Kmitów w Krakowie
Od I połowy XVI w. własność wojewody krakowskiego P. Kmity, na zamówienie którego przebudowana w stylu pałacowym. W 1553 pałac w spadku przejęła A. Kmitówna, a następnie jej syn. Stąd pierwotna nazwa budynku – Pałac Kmitów. Kamienica należała w latach 1612-1637 do rajcy olkuskiego (dzierżawcy olkuskich kopalń srebra) – S. Amendy, stąd jej kolejna nazwa Kamienica Amendzińska. Później kamienica kilkakrotnie zmieniała właścicieli.
Wiadomo, że w końcu XVI w. mieszkała tu Dorota Barzina, wdowa po wojewodzie krakowskim Stanisławie Barzim. Później rezydencja pozostawała przez dłuższy czas w rękach Stanisława Amandi, rajcy olkuskiego i dzierżawcy tamtejszych kopalń srebra oraz właściciela Balic. Następnie budowla ta należała do sekretarza królewskiego Mikołaja Wizemberka, a potem do wielkiego łowczego królewskiego. W latach następnych kamienica przechodziła przez wiele rąk szlacheckich i mieszczańskich właścicieli. Na przykład w początkach XIX w. była własnością przedsiębiorczego kupca Józefa Rohma, prowadzącego tu duży handel korzenny i norymberski (tzw. towary norymberskie). Dopiero badania prowadzone po II wojnie światowej podczas restauracji obiektu wykazały, że niegdyś kamienica Amendzińska była reprezentacyjną miejską siedzibą możnego i wpływowego rodu Kmitów, do którego należał m.in. Piotr Kmita (zm. 1409) i Piotr Kmita z Wiśnicza. Z okresu świetności pałacu Kmitów niewiele detali dotrwało do dnia dzisiejszego. Można tu wymienić piękne nadproże gotycko-renesansowe w sieni, kilka kamiennych obramień z XVI w. w głębi podwórza oraz renesansowe stropy wewnątrz budowli. Pałac posiada neoklasyczną attykę z płaskorzeźbami z gipsu. W jej części środkowej widzimy obraz Trójcy Świętej, a po bokach orły walczące z wężami. Wnętrza dawnej rezydencji ozdobione są ciekawymi zabytkowymi freskami. Można tam też zobaczyć łukowe sklepienia oraz kolumnę podtrzymującą strop. Czytelny jest jeszcze reprezentacyjny układ pierwszego piętra (piano nobile) - pozostałość klasycznego założenia pałacowego. Całość uzupełnia malowniczy dziedzińczyk i zamykająca go oficyna.
źródło: Wikipedia
Współrzędne: 50.062582, 19.939756
POLECAMY TAKŻE:
