Pałac w Smolajnach
Sam pałac główny zbudowany został w latach 1741- 1743 i bez większych przebudowań przetrwał do chwili obecnej. Jest to budowla wzniesiona w stylu barokowym, murowana, otynkowana, prosta w swym wyglądzie i posiadająca liczne zdobienia. Założona została na planie wydłużonego nieco prostokąta, jest dwukondygnacyjna i nakryta dachem czterospadowym z ceramiczną czerwoną dachówką. Pałac, po obu stronach elewacji- frontowej i ogrodowej, posiada symetrycznie rozmieszczone płytkie trójosiowe ryzality. Podzielone są one czterema pilastrami i zwieńczone trójkątnymi naczółkami zawierającymi bogato zdobiony, elementami rośliny akantu, herb zlecającego budowę biskupa Grabowskiego. Elewacja frontowa budynku pokryta jest dużymi prostokątnymi i symetrycznie rozmieszczonymi oknami, a z dachu wychodzą cztery kominy.
Wnętrze pałacu, w większości w wyniku powojennych adaptacji utraciły swój pierwotny rozkład, lecz wciąż niezmieniony pozostał dwutaktowy układ z dwiema sieniami na osi poprzecznej. Ponadto pomieszczenia parteru pokryte są częściowo oryginalnymi sklepieniami kolebkowymi czy lunetami, a pozostałe stropami belkowanymi[4]. Niektóre z pomieszczeń na wyższej kondygnacji posiadają sufity ozdobione fasetami czy ornamentami sztukateryjnymi w formie rozet i wici roślinnej[4].Od strony wschodniej pałacu zachowała się także wieża bramna wraz z przylegającą do niej niewielką oficyną. Jest to budynek pochodzący z 1765, o czym mówi chorągiewka igliczna, wzniesiony w stylu późnobarokowy z elementami rokokowymi. Założona na rzucie kwadratu brama jest trójkondygnacyjna, murowana z cegły, otynkowana na kamiennym cokole i nakryta blaszanym kopulastym dachem hełmowym o ośmiobocznej latarni. Pod bramą prowadzi, przykryty krzyżowym sklepieniem, arkadowy przejazd.
Do przypałacowych budynków zalicza się również dwie oficyny, które dawniej pełniły funkcje myśliwskich dworków. Starsza z nich, wzniesiona w II połowie XVIII wieku znajduje się w północnej części założenia i wzniesiona została w stylu neobarokowym. Jest to budowla parterowa z zabudowanym poddaszem, murowana z cegły, otynkowana na kamiennym cokole i nakryta mansardowym dachem z sześcioma niewielkimi lukarnami. Z kolei młodsza oficyna, znajdująca się na północny zachód od pałacu wybudowana została w XIX wieku, również w stylu neobarokowym. Jest to budowla założona na planie prostokąta, murowana i otynkowana, nakryta mansardowym dachem z kilkoma półkolistymi lukarnami i powiekami. Jest murowana i otynkowana, a na osi fasady posiada dwukondygnacyjny płytki ryzalit zakończony trójkątnym naczółkiem.
Cały zespół otacza zabytkowe założenie parkowe o powierzchni 8 ha, z czego 5,3 ha posiada cechy kompozycji parkowej i parku krajobrazowego, takie jak skarpy, stawy czy aleje. W parku ze starodrzewu licznie występuje lipa, grab, brzoza, klon, sosna, świerk, wiąz oraz sosna amerykańska.
źródło: Wikipedia
Współrzędne: 54.025731, 20.391541
