Kościół św. Krzyża w Braniewie
W 1722 roku biskup warmiński Teodor Andrzej Potocki wydał zgodę na wybudowanie nowego kościoła murowanego. We wrześniu 1731 roku budowla została konsekrowana przez biskupa pomocniczego Michała Remigiusza Łaszewskiego. Budowa kopuły została zakończona dopiero w 1742 roku. Do 1780 roku kościołem opiekowali się jezuici. Potem zakon ten w Prusach Wschodnich został skasowany, a opiekę nad kościołem przejęli księża z kościoła św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Braniewie. W 1923 roku opiekę nad świątynią przejęli niemieccy redemptoryści. Wyremontowali oni kościół, a także dobudowali do niego klasztor, który stylem nawiązuje do wcześniejszej świątyni. Po 1945 roku opiekę nad świątynią przejęli polscy redemptoryści. Odbudowali oni zrujnowany klasztor i odnowili kościół. Dzięki dekretowi arcybiskupa metropolity warmińskiego z dnia 9 września 2009 roku kościół otrzymał statatus Archidiecezjalnego Sanktuarium Krzyża Świętego.
Świątynia w stylu barokowym została wzniesiona na planie krzyża greckiego z kopułą na skrzyżowaniu. Jest to kościół wybudowany z cegły i otynkowany. Jego elewacje są ozdobione niszami, w których znajdują się posągi. Wewnątrz ściany kościoła podzielone są pilastrami podtrzymującymi belkowanie. Na kolebkowych sklepieniach ramion jest umieszczona pozłacana dekoracja sztukatorska, a w czaszy kopuły – polichromia wykonana w 1951 roku. Z lewej i prawej strony prezbiterium są umieszczone dwie zakrystie ze sklepieniami krzyżowymi.
Wyposażenie kościoła reprezentuje styl barokowy. Ołtarz główny oraz dwa ołtarze boczne tworzą wewnątrz kompozycyjną i stylistyczną spójność. Wszystkie zostały wykonane w jednym reszelskim warsztacie – Jana Chrystiana Schmidta – i zostały zamówione w tym samym czasie. W ołtarzu głównym z 1738 roku, znajduje się obraz „Tronu Łaski”, pochodzący z 1625 roku. Nieco powyżej jest umieszczony obraz św. Jana Nepomucena, drugiego patrona kościoła. Boczne ołtarze wykonane w pierwszej połowie XVIII wieku są dedykowane Matce Bożej Bolesnej i św. Walentemu. Dużą wartość artystyczną mają również: ambona wykonana w 1745 roku przez Jana Freya, drewniana chrzcielnica w formie kielicha oraz malowidła wykonane na szkle w wewnętrznym portalu, na których są przedstawione: Znalezienie Krzyża Świętego i jego Podwyższenie.
źródło: Wikipedia
Współrzędne: 54.391006, 19.808065
tagi: Braniewo braniewie
