Fort główny artyleryjski 49 "Krzesławice"
Pierwsze prace budowlane (budowa dzieł półstałych - szańców drewnianoziemnych) przypadają na lata 1872–1878, natomiast w 1881–1886 nastąpiła całkowita przebudowa Fortu 49 "Krzesławice" na fort artyleryjski. (W początku XX wieku powstały dwa sąsiednie forty: na zachodzie pancerny Fort 49a "Dłubnia", a na wschodzie Fort 49¼ "Grębałów")
W lecie 1914 fort reprezentował już pełną gotowość bojową. W dniach 18-20 listopada tego samego roku artyleria fortu bierze udział w odparciu ataku Rosjan – I fazy tzw. Bitwy o Kraków.
W okresie międzywojennym fort znajdował się w posiadaniu Wojska Polskiego i pełnił funkcję magazynową. Dodatkowo w okolicach roku 1930 na forcie zamontowany został maszt nasłuchowy radiostacji polskiego kontrwywiadu, która zbierała m.in. materiał do rozszyfrowania Enigmy.
Na początku II wojny światowej fort przejęli Niemcy i wywieźli z niego całą zgromadzoną amunicję. Od 11 listopada 1939 roku do 15 października 1941 roku w forcie (a dokładniej w fortecznych fosach) miały miejsce egzekucje polskich patriotów – więźniów z Montelupich i więzienia w klasztorze św. Michała w Krakowie (przy ulicy Senackiej). Pod koniec 1945 roku (od 15 października do 6 grudnia) nastąpiła ekshumacja 440 zwłok z 29 grobów i przeniesienie ciał do zbiorowej mogiły na zapolu fortu.
Po zakończeniu wojny fort stosunkowo szybko został przekazany w użytkowanie cywilne. W latach 1949-52 był on hotelem robotniczym dla ekip budujących Nową Hutę).
Na mocy decyzji władz Nowej Huty w połowie lat 70. kaponiery północną i wschodnią zasypano, a zachodnią wysadzono w powietrze, mimo że stanowiły one miejsca egzekucji. W roku 1978 teren ten został przekazany władzom osiedlowym i przeznaczony na ogródki działkowe. W 1993 roku powstała koncepcja przekazania fortu na działalność pobliskiego MDK. Jej autorami byli Stanisław Owca – przewodniczący Rady Dzielnicy XVII m. Krakowa oraz Franciszek Dziadoń – dyrektor MDK. W maju 1994 roku oficjalnie przekazano Fort 49 "Krzesławice" Młodzieżowemu Domowi Kultury na Stoku. Do końca roku 1999 trwały prace zabezpieczające oraz remontowe i w końcu – 5 stycznia 2000 roku MDK rozpoczął działalność w prawej części koszar.
źródło: Wikipedia
Współrzędne: 50.098513, 20.055686
POLECAMY TAKŻE:
