Stary cmentarz żydowski w Gliwicach
Cmentarz powstał w 1815 na terenie zakupionym przez gminę żydowską w 1795 r.
Ostatniego pochówku dokonano w 1937 r. kiedy to pochowano Ernestinę Hahn, nekropolię zaś zamknięto definitywnie w 1953 r. Po 1945 r. nagrobki zrobione z wartościowych kamieni rozkradano i wykorzystywano jako surowiec budowlany. Cmentarz został odebrany gminie żydowskiej w 1956 r., a latach 70-tych założono jego likwidację w związku z planowaną budową estakady nad torami kolejowymi w osi ulic Dworcowej i Tarnogórskiej. Do likwidacji ostatecznie nie doszło ze względu na wartość historyczną i artystyczną obiektu.
Po II wojnie światowej w budynku dawnego domu przedpogrzebowego znajdował się warsztat stolarski, a następnie świetlica.
Cmentarz zajmuje powierzchnię 0,63 ha. Do dziś przetrwało około 500 nagrobków. Ustawiano je w równych rzędach. Dominowały macewy wykonane z szarego piaskowca, zwieńczone trójkątnie lub półkoliście, na których znajdowały się inskrypcje w języku hebrajskim lub niemieckim i hebrajskim. Zdobiono je również starotestamentowymi symbolami. Najstarsze nagrobki posiadają inskrypcje zrobione w rycie wypukłym w języku hebrajskim. Najokazalszym jest grobowiec rodziny Meyerów. Na cmentarzu spoczywają również m.in. członkowie rodzin: Troplowitz, Frankel, Freud i Froehlich. W części dla dzieci pochowano m.in. rodzeństwo Edyty Stein.
Współrzędne: 50.299620, 18.678183
