Kossakówka
Dom ten zakupił w 1869 roku nestor rodu Juliusz Kossak i zamieszkał tam wraz z żoną i pięciorgiem dzieci. Początkowo willę przy placu Latarnia (nazwę placu zmieniono po śmierci malarza w 1899 roku) nazywano „Wygodą”. Zamieszkała w niej najpierw żona Juliusza z dziećmi, bo sam artysta przebywał w Monachium, gdzie studiował malarstwo. Dom składał się z dwóch części: jedna z nich przeznaczona była dla kobiet (później, gdy mieszkała w nim sama pani Juliuszowa, nazywano tę część „Domem babci”, w końcu „Jerzówką”). Całość otoczona była ogrodem, a położenie na obrzeżach miasta i sąsiedztwo pobliskiego parku, czyniło z niej prawdziwie sielską przystań dla artysty Kossaka. Tu stworzył pracownię, tu malował swoje obrazy.
Kossakówka zawsze tętniła życiem. Aż do II wojny światowej była domem otwartym dla inteligencji i sfer artystycznych Krakowa. Można tam było spotkać: Adama Asnyka, Henryka Sienkiewicza, Stanisława Witkiewicza, Józefa Chełmońskiego Juliana Fałata, Juliana Tuwima, Boya, Józefa Conrada czy Ignacego Paderewskiego i wielu jeszcze innych, znanych artystów malarzy, muzyków, pisarzy i aktorów.
W roku 1884 willę przejął od ojca syn Wojciech. Od tej pory w Kossakówce były już dwie pracownie dwóch wybitnych polskich malarzy. Troskę o gniazdo rodzinne przejęła po babci Juliuszowej nowa pani Kossakowa – Maria Wojciechowa. Tym samym Kossakówka stała się domem rodzinnym dla następnego pokolenia tej artystycznej rodziny, dzieci Wojciecha: Jerzego Kossaka, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej i Magdaleny Samozwaniec.
W roku 1942 po śmierci Wojciecha dom przejął jego syn Jerzy. Po wyjeździe sióstr mieszkał tam razem ze swoją córką Marią z pierwszego małżeństwa, z drugą żoną Elżbietą Dzięciołowską-Śmiałowską i córkami z drugiego małżeństwa - Glorią i Simoną.
Po wojnie groziło Kossakówce wyburzenie, ale uchroniła ją postawa Elżbiety, żony Jerzego, która wywalczyła u ówczesnego ministra kultury uznanie Kossakówki za pamiątkę narodową. 25 maja 1960 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków (nr A-951 z 25.05.1960). Dom został wyremontowany, jednak na tym zakończył się protektorat państwa. W latach 80. XX dworek zaczął podupadać.
Nieuregulowana sytuacja prawna posiadłości nie pozwala na pozyskanie sponsorów i ratowanie tej historycznej posiadłości rodu Kossaków, która znajduje się w stanie ruiny.
źródło: Wikipedia
Współrzędne: 50.056667,19.927389
POLECAMY TAKŻE:
