Zamek Wleń
Zamek powstał na miejscu istniejącego tu grodu drewniano-ziemnego, podniesionego w 1108 r. do rangi kasztelanii przez Bolesława Krzywoustego. Kasztelania była wzmiankowana w bulli papieża Hadriana I w 1155 r. jako castrum Valan. Wzniesienie pierwszej murowanej budowli przypisuje się księciu Bolesławowi I Wysokiemu. Powstała ona w końcu XII wieku i składała się z muru obwodowego i sześciokątnej wieży. Na początku wieku XIII często na zamku przebywał książę Henryk I Brodaty wraz ze swoją małżonką Jadwigą (która została świętą i jest patronką Śląska). Książę rozbudował zamek o mieszkalną wieżę i licząca 9 metrów kaplicę. Wkrótce zastąpiono sześciokątną wieżę okrągłą, o średnicy 12 metrów i grubości murów do 3 metrów. Wieża dotrwała do naszych czasów i obecnie ma 12 metrów wysokości.
W połowie XIII wieku zamek upodobał sobie znany z awanturniczego życia syn Henryka II Pobożnego (a wnuk Henryka I Brodatego i św. Jadwigi), Bolesław II Rogatka. Właśnie w zamkowej wieży więził on w 1256 r. wrocławskiego biskupa Tomasza I, a w 1277 swego bratanka, księcia wrocławskiego Henryka IV Probusa. W połowie XIV wieku za panowania księcia świdnicko-jaworskiego Bolka II Małego nastąpiła kolejna rozbudowa zamku, powstał wówczas tzw. zamek średni. Po jego śmierci wdowa po nim, księżna Agnieszka przekazała w 1368 r. zamek w zastaw lenny rycerzom von Zedlitz. W 1377 r. właścicielem zamku został Tymo von Kolditz, który dokonał rozbudowy i umocnienia warowni. W 1428 r. podczas powstania husyckiego zamek był przez powstańców bezskutecznie oblegany.
W następnych latach właściciele zmieniali się często i nie dbali o budowlę. Od 1465 r. jego właścicielem był rozbójnik Hans von Zedlitz, który nie oszczędzał nawet mieszkańców Wlenia. W latach 1567-1574 następny właściciel zamku Sebastian Zedlitz przeprowadził przebudowę zamku. Prace nadzorował architekt Jerzy der Wahlich. Wzmocniono wówczas obronność warowni poprzez podwyższenie murów i wieży. Nowym właścicielem zamku już w 1581 r. został Sebastian von Schaffgotsch, a w 1605 r. następny awanturnik z rodziny von Zedlitz, Konrad, gnębiący okoliczną ludność. Wymuszał on od ludności różnorodne daniny i usługi, a jeżeli nie chcieli oni spełnić jego życzeń, więził on w lochu burmistrza miasta.
W czasie wojny trzydziestoletniej zamek był kilkakrotnie oblegany i zdobywany przez wojska szwedzkie i cesarskie. Wreszcie w 1646 r. został podpalony, przez co popadł całkowicie w ruinę. Po tej wojnie nowym właścicielem zamku został pułkownik króla Francji Ludwika XIII Adam von Kaulhaus. Jednak nie podjął on odbudowy zniszczonego zamku, lecz zbudował na stokach góry na której stoi zamek nowy pałac, w którym zamieszkiwał. W wieku XVIII zamek kupił hrabia Grünfeld, a po jego śmierci w 1804 r. przeszedł na własność rodziny Haugowitz, w której rękach pozostawał do II wojny światowej.
W latach 1989-1994 prowadzono na zamku badania archeologiczne (Katedra Archeologii Uniwersytetu we Wrocławiu). Założeniem tych badań było dalsze poznanie rozwoju przestrzennego zamku oraz identyfikacji wzmiankowanej w źródłach pisanych historii kasztelanii wleńskiej. Z dobrze zachowanej baszty, udostępnionej dla turystów, przy pięknej pogodzie można było podziwiać pasmo Karkonoszy a także panoramę Gór Kaczawskich i Pogórza Izerskiego.
W 2005 roku w wyniku osypywania się kamieni z baszty zamkowej zamek zostaje zamknięty dla ruchu turystycznego. W wejściu pojawia się krata zamykająca obiekt. Wkrótce jednak zostaje ona ukradziona. W kwietniu 2006 roku zamek nadal jest zamknięty dla turystów. W wyniku braku zabezpieczeń runął południowo-zachodni mur, a baszta mocno się przechyliła. Z baszty wypadają kamienie, a w otworach wejściowych zamontowano nowe kraty, wokół murów zbudowano płot znacznie utrudniający dostęp do zamku. Mimo wprowadzonych zakazów i utrudnień w czerwcu 2008 r. wejście na wieżę i teren zamku jest możliwe - brama prowadząca na teren zamku jest na stałe otwarta, zaś kraty w oknach i w wejściu do wieży zniknęły. Mimo otrzymania środków na remont Zamku, władze Wlenia zrezygnowały z nich, ponieważ miesięczny termin realizacji narzucony przez MKiDN był niemożliwy do realizacji planowanej inwestycji. W roku 2009 Gmina ponownie wnioskowała o fundusze na remont i od czerwca 2009 prace zabezpieczenia ruin trwają. MKiDN przeznaczyło na ten cel 1,5 mln zł Gmina ponad 400 tys. Jest to pierwszy etap odbudowy a o kolejne wnioskuje ponownie w MKiDN oraz w RPO dla Dolnego Śląska.
źródło: Wikipedia
Współrzędne: 51.017626, 15.662790
tagi: wleń wlen
