Celestat w Krakowie
21 czerwca 1837 roku Towarzystwo Strzeleckie Krakowskie nabyło od Maurycego Samelsohna teren na krakowskim przedmieściu Wesoła. W ciągu czterech miesięcy wzniesiono neogotycki pałacyk, zaprojektowany przez Tomasza Majewskiego przy współpracy Franciszka Marii Lanciego. Uroczyste otwarcie miało miejsce 15 października 1837 roku. Była to pierwsza w Krakowie budowla w stylu neogotyku angielskiego. W tej nowej siedzibie bracia kurkowi kontynuowali swoją dotychczasową działalność. Organizowali wybory króla kurkowego i ćwiczenia strzeleckie. Celestat i otaczający go ogród były udostępnione publiczności, w ogrodzie otwarto restaurację, a w lecie organizowano koncerty.
W 1851 roku siedzibę bractwa odwiedził Franciszek Józef I, który oddał trzy strzały do specjalnej tarczy i złożył podpis w pamiątkowej księdze. Ponowna wizyta cesarza miała miejsce w 1880 roku. Franciszek Józef I podarował wówczas zestaw do parzenia herbaty ze srebra i kości słoniowej, wykonany w Wiedniu przez Josepha Karola Klinkoscha. 7 lat później w Celestacie przebywał jego następca, arcyksiążę Rudolf.
Na przełomie 1874 i 1875 roku rozpoczęto przebudowę pałacyku według planów Adama Nowickiego. W jej wyniku powstała Sala Strzelecka z balkonem dla orkiestry, służąca braciom jako miejsce na bale i przyjęcia, a także innym instytucjom w podobnych celach. Budynek ponownie otwarto 8 stycznia 1876 roku. W 1883 roku w ogrodzie ustawiono dwie rzeźby dłuta Walerego Gadomskiego: Zygmunta Augusta i Jana III Sobieskiego.
Przez kolejne lata Celestat służył braciom kurkowym jako ich siedziba i strzelnica. W nim także gromadzono pamiątki. Budynek zaczęto ozdabiać portretami królów kurkowych – pierwszym, mającym swój portret, jest król z 1834 roku. Tradycja ta kultywowana jest do dziś.
W 1914 ogród i Celestat zajęła armia Austro-Węgier. Po opuszczeniu posiadłości przez wojsko wynajęto ją YMCA. W 1921 roku Towarzystwo odzyskało Celestat i powróciło do normalnego funkcjonowania. W 1939 roku zajęło go wojsko niemieckie, które w pałacyku zakwaterowało swoich żołnierzy. Budynek został silnie zniszczony. Po zakończeniu wojny na próżno bracia starali się odzyskać budynek – w 1951 roku został on im odebrany, a pamiątki przekazano rok później do Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Od 1958 roku bractwo zabiegało o przekazanie Celestatu Muzeum, w celu utworzenia tam ekspozycji. Ekspozycję otwarto 21 czerwca 1997 roku.
Oprócz wymienionych już rzeźb Gadomskiego, przed Celestatem znajduje się popiersie Marcina Oracewicza z 1890 roku, bohatera obrony miasta przed Rosjanami w czasie konfederacji barskiej w 1768 roku, dłuta Michała Korpala.źródło: Wikipedia
Współrzędne: 50.065305, 19.949454
POLECAMY TAKŻE:
