Twierdza Wisłoujście
Zabytkowa twierdza w Gdańsku nad Martwą Wisłą, dawniej położona przy głównym wejściu do portu gdańskiego przy ujściu głównego ramienia Wisły do Morza Bałtyckiego. Jej najważniejszymi zadaniami były kontrola statków kupieckich, ich ochrona oraz nawigacja światłem latarni, jak również do XIX wieku miała znaczenie militarne.
W konstrukcji twierdzy widać różne style architektoniczne (począwszy od gotyku), techniki i materiały budowlane. Jest to spowodowane tym, że przez lata twierdza była odbudowywana po każdym zniszczeniu. Jej fundamenty opierają się na drewnianych skrzyniach wypełnionych kamieniami (kaszycach). Serce twierdzy stanowi cylindryczna wieża (obecnie pozbawiona zwieńczenia), która służyła do 1758 roku jako latarnia morska. Jest ona otoczona przez ceglany wieniec (zwany też niekiedy rondlem-działobitnią), do którego zewnętrznego obwodu przylegają domy oficerskie. Wokół wieńca zbudowano czterobastionowy fort carré, do wnętrza którego prowadzi brama z poterną. Od strony północno-zachodniej fort carré przylega do Martwej Wisły, natomiast z pozostałych stron opasany jest przez szaniec, zwany Szańcem Wschodnim. W jego skład wchodzą bastiony, a z dwóch istniejących dawniej rawelinów do naszych czasów przetrwał jeden. Fort Carré oraz Szaniec Wschodni są otoczone fosami zasilanymi przez Martwą Wisłę.
Do 1889 roku zwieńczeniem wieży był późnobarokowy hełm z 1721 roku. Po jego spaleniu w wyniku pożaru spowodowanego uderzeniem pioruna hełm został odbudowany w formie stożka krytego łupkiem, który przetrwał do 1945 roku. Na wieży znajdował się także zegar, pochodzący z XVIII wieku. W 1945 roku pociskami artyleryjskimi prawie całkowicie została zniszczona wieża, wieniec, domki oficerskie oraz górne kondygnacje koszar. Ucierpiały również mury fortu carré. W 1959 roku twierdza została wpisana do rejestru zabytków i rozpoczęto prace inwentaryzacyjne i projektowe nad rekonstrukcją założenia.
źródło: Wikipedia
Współrzędne: 54.395861,18.679139
POLECAMY TAKŻE:
